2008 yılından bu yana Kendo çalışıyorum. Kendo ile ilgili ayrıntılı bilgileri aşağıda bulabilirsiniz. Daha fazlası için, www.kendocu.com'u ziyaret edebilirsiniz. Ankara Kendo facebook sayfasını görebilir, istediğiniz zaman antrenmanlarımızı izlemeye gelebilirsiniz.
Kendo (剣道)
The Way Of The Sword / Kılıcın Yolu
Kendo’nun Tanımı
Kendo, Japonca Ken (剣) ve Do (道) sözcüklerinden oluşmuş bir kelimedir. 剣 (KEN) :
“Kılıç” ve 道 (DO) da : “felsefi yönden kişinin takip ettiği yol”
anlamına gelir. Doğal olarak Kendo : “Kılıç Yolu” anlamına gelir. Do (道)
sözcüğü, bugün birçok uzakdoğu kökenli spor (Aikido, Judo, Taekwondo,
Karate-do, vs.) için kullanılmaktadır. Aslen Do (道) : “felsefi açıdan
takip edilen yol” anlamına gelmektedir. Kişinin kendisini hedeflediği
yönde geliştirmesi için takip ettiği yöntemler ve prensipler bütünüdür.
Bugün Do (道), birçok insan tarafından temelde bir spor olarak
değerlendirilse de, bazı açılardan Do (道)’nun basit bir spor
tanımlamasıyla izah edilemeyecek yanları vardır.
Kendo’nun Amacı
ZNKR (Japonya Kendo Federasyonu), Kendo'nun yapılış amacını aşağıdaki gibi tanımlamıştır :
“Kendo'nun arkasındaki anlayış, Japon kılıcının kulanım ilkelerinin uygulanması yoluyla insan karakterini disipline etmek”
Kendo çalışmanın amacı :
1.Vücudu ve zihni şekle sokmak,
2 Dinç ve diri bir ruh geliştirmek,
3.Uygun ve sıkı bir çalışmayla Kendo sanatında ilerlemeye çalışmak;
4.İnsana saygı, nezaket ve onur kavramlarına her durumda kıymet vermek,
5.Başkalarıyla samimiyet üzerine kurulmuş ilişkiler inşa etmek,
6.Her zaman kendini terbiye etmeye devam etmektir.
Kendo’nun Tarihi
Japon
kılıç kullanımına dair en erken yazılı kaynak 7. yüzyıla dayanmaktadır.
Kılıç yapım sanatı geliştikçe ve buna bağlı olarak kılıcın şekli
değiştikçe, kılıç kullanım teknikleri de değişime uğramıştır. Bu kılıç
kullanım tekniklerinin gelişimi, karmaşık bir iç savaş döneminin
getirdiği bir sonuçtur. Bu dönemde samuray sınıfından olmayanlar bile
kendilerini korumak için kılıç kullanma becerilerini geliştirmek zorunda
kalmışlardır. 1573'te savaş çağı sona erdiğinde, yüzyıllar boyunca
denenerek geliştirilmiş teknikleri temel alan birçok farklı kılıç okulu
ortaya çıkmıştır.
Daha durağan
geçen Edo döneminde (1603 - 1867) askeri liderler (Shogunlar),
samurayları barışı korumak üzere savaş sanatlarını çalışmaları konusunda
yönlendirdiler. Bu dönemde savaş sanatlarının amaçları, iyi bir
karakterin geliştirilmesini vurgulayacak şekilde değişime uğradı. Bu
dönemden sonra savaş sanatı çalışmanın amacı, bedeni ve zihni savaş
alanı için hazırlamaktan ziyade fiziksel ve zihinsel disiplinin
geliştirilmesine doğru kaydı. İdman yöntemleri ve modern Kendo’nun
gereçleri olan bambu kılıç (shinai) ve bogu (zırh) da Edo döneminin ortalarında geliştirilmiştir. Bugün
Kendo uluslararası alanda, feodal Japonya’nın savaş sanatı olarak
değil, insanın bedensel, ruhsal ve fiziksel gelişimini hedefleyen;
insana azim, saygı, bağlılık gibi erdemleri öğretmeyi amaçlayan bir spor
olarak bilinir. Her ne kadar günümüzde Kendo, müsabaka odaklı bir spor
olarak düşünülse de, Kendo açısından insanın gelişiminin müsabakalarda
alınan sonuçlardan daha önemli olduğu unutulmamalıdır.
Günümüzde Kendo
a) Biçim :
Kendo,
bambu veya tahta kılıçla ve koruyucu zırh giyilerek yapılır. Bambu
kılıç (shinai), 4 parça bambudan özel olarak Kendo için imal edilmiştir.
Temel Kendo çalışmaları, bireysel hareketler ve eşli çalışmalar olarak
yapılabilir. Bireysel hareketler, boşluğa veya cansız bir hedefe kılıç
hamleleri yapılarak çalışılır. Eşli çalışmalar, karşılıklı belirli hedef
noktalara yapılan hamleler ve karşı hamlelerden oluşan kılıç
tekniklerini içerir (vuruş noktaları aşağıda).
Kendo'da belirli hedef noktalara hamleler yapılarak sayı alınır. Özel olarak tasarlanmış darbeyi emici bambu kılıç ile koruyucu zırh üzerindeki belirli hedef noktalara vuruşlar yapılır. Sınırlı sayıdaki bu hedef noktaları dışında bir yere vuruş yapılması kurallara aykırıdır. Bir vuruşun geçerli olması için biçimi doğru olmalı, yeteri kadar enerji ve canlılık ile yapılmalıdır.
Son olarak vuruş sonrası fizik ve ruh gücü, herhangi bir artçı saldırıya karşı muhafaza edilmelidir. Buna ‘Zanshin (残心)’ denir. Karşılıklı
yapılan bu çalışmalarda sakatlık oranı ve ciddiyeti, günümüzde yapılan
futbol, basketbol ve voleybol gibi takım sporlarından veya darbe içeren
dövüş sporlarından çok daha düşüktür.
b) Müsabakalar :
Kendo'da
çalışmaların ağırlığı müsabakada değildir. Bunun nedeni Kendo’nun,
kişinin rakibinden ziyade kendisini yenmesi, ruhunu aklını ve bedenini
geliştirmesi için yapılmasıdır. Ancak müsabakalar da mevcuttur ve
Kendo’nun önemli bir parçası olarak değerlendirilir. Müsabakalar,
kişinin Kendo’daki gelişimini ölçmesi ve hatalarını anlayabilmesi
açısından son derece önemlidir. Müsabakalarda,
bu metinde daha önce bahsedilen hedef noktalara doğru teknik ve ruh
haliyle vuruş yapmak amaçlanır. Puan almanın zorluğu bütün bileşenleri
doğru uygulamaktan gelir (doğru teknik, doğru ruh hali, saldırı sonrası
fiziksel ve zihinsel gücün devamlılığı). Üç deneyimli hakem tarafından
izlenen müsabakalar, üç puan üzerinden yapılır. İki başarılı vuruşu önce
yapan taraf galip olur. 9x9, 10x10 veya 12x12 m2'lik
kare alan içinde müsabıklar serbest bir şekilde hareket edebilirler.
Müsabakalarda Kendo’nun temel ögelerinden ‘karşılıklı saygı’nın dikkatle uygulanması çok önemlidir .
c) Ekipmanlar :
Kılıçlar
Shinai (Bambu Kılıç) : 4
parça bambudan oluşmuştur. Bu sayede çarpışma sırasında enerjinin büyük
bölümünü kendi bünyesine soğurur. Shinai’nin kullanım amacı can yakmak
değil, can yakmamaktır.
Bokuto veya Bokken (Tahta Kılıç) : Tipik olarak kata çalışmaları için veya kılıç sallama hamleleri (Suburi) için kullanılır, vuruş amaçlı değildir.
Bokken-Kodachi : Sadece kısa kılıç kataları için kullanılan kısa tahta kılıçtır.
Kıyafetler
Gi : Kendo kıyafetinin üst kısmı, Kendo ceketi. Genellikle lacivert renkli, ter emici kumaştan yapılmıştır.
Hakama : Kendo kıyafetinin alt kısmıdır.
Tenugi : Bogu (koruyucu zırh) giymeden önce başa sarılan pamuklu kumaş parçasıdır.
Korumalar - Zırh (Bogu)
Kendo’da
ikili çalışmalarda, sporcuları darbelerden koruyabilmek için uzun
yılların deneyimiyle geliştirilmiş son derece kullanışlı ve rahat bir
koruma takımı kullanılır. ‘Bogu’ adı verilen bu koruma takımı veya zırh,
fiziksel yapısı çok narin olan insanların bile kendoyu güvenle
yapmalarını sağlamaktadır. Bogu parçaları aşağıda belirtilmiştir:
- Men : Baş koruması; deri, keçe, kumaş ve metalden imal edilir.
- Kote : El ve bilek koruması; deri, keçe ve kumaştan imal edilir.
- Do : Gövde koruması; plastik veya bambudan imal edilir.
- Tare : Bel altı koruması; keçe ve kumaştan imal edilir.
Bazı Kendo Ekipmanlarının Resimleri
Shinai
|
Hakama-Gi
|
Bogu
|
d) Seviye ve Derece Sistemi :
Detaylı
bir derecelendirme sistemi olmasına rağmen Kendo kıyafetlerinde giyen
kişinin seviyesini belli eden hiçbir görsel işaret bulunmaz.Kendo’da
kişinin seviyesinin belirlenmesi için üç derecelendirme sistemi
kullanılır. Bunlara ‘kyū’, ‘dan’ ve ‘shogo’ adı verilir. Kyū, Kendo’ya
yeni başlayanların seviye kategorisini temsil eder ve 1'den 6'ya kadar
derecelendirilir. En düşük seviye 6. kyū dur. Seviye arttıkça kyū sayısı
azalır. En yüksek kyū seviyesi 1 kyū dur. 1 Kyū derecesinden sonra dan
seviyeleri başlar. Dan dereceleri 1 den 8’e kadardır. Her dan seviyesine
ulaşıldıktan sonra bir sonraki seviye sınavına girmek için belli bir
süre beklenmesi gerekir. Örneğin 1. dan sınavı başarıyla geçildikten
sonra 2. dan sınavına girebilmek için kişinin bir yıl beklemesi gerekir.
Benzer bir durum her dan seviyesinde vardır. Mesela 3. dan sınavını
başarıyla geçmiş biri 4. dan sınavına girmeden önce 3 yıl beklemek
zorundadır. Ancak bu kural 8. dan sınavı için biraz farklıdır. 8. dan
sınavına 7. dan olduktan en az 10 sene sonra girilebilir. Sınava giren
kişinin 46 yaşından büyük olması zorunludur. Dan sınavları ancak Dünya
Kendo Federasyonu (FIK) veya yetkili kıta federasyonu tarafından
onaylanmış kıdemli eğitmenlerin oluşturduğu komiteler tarafından
yapılabilir.
‘Shogo’
ise 6. dan'dan başlayarak kişinin eğitsel yeteneklerini, kişiliğini ve
Kendo'ya katkısını onurlandırmak için kullanılan bir sistemdir. Düşükten
yükseğe ‘Renshi’, ‘Kyoshi’ ve ‘Hanshi’ adında üç kategoriden oluşur.
Sırasıyla ‘Saf Kendocu’, ‘Kendo Eğitmeni’, ‘Kendo İdolü’ anlamlarına
gelirler. Bu seviyeler alındıktan sonra dan seviyesinin yanında shogo
seviyesi de belirtilir. Örnek olarak : Mitsunori Matsumura Kendo 7. Dan Kyoshi. Kendo
8. Dan sınavı dünyada geçilmesi en zor sınavlardan biri olarak kabul
edilmektedir. Sınavın başarı oranı %1’in altındadır. 9. ve 10. dan
seviyelerinde Sensei (eğitmen) artık kalmamıştır. Son 9. dan 2002
yılında vefat etmiştir. Bu nedenle 8. dan – Hanshi seviyesi bugün için
Kendo’da ulaşılabilecek en yüksek seviyedir ve maalesef bugün dünyada bu
seviyede de az sayıda Sensei kalmıştır.
KATA
Kendo
çalışmaları ‘kata’ ismi verilen daha geleneksel bir yöntemi de
içerirler (aşağıda bir örneği görülmektedir). Kata çalışmaları, tahta
kılıçlarla (Bokken) önceden belirlenmiş bazı karşılaşma senaryolarının
iki kişi tarafından gerçekleştirilmesidir. Kata çalışmaları kesinlikle
temas içermez ve her hamle büyük bir dikkatle yapılır. Bugün itibarıyla
Dünya Kendo Federasyonu’nun kabul ettiği 7’si normal kılıçlı ve 3’ü kısa
kılıçlı olmak üzere toplam 10 Kendo katası mevcuttur. Kata, yüksek
yoğunlaşma ve rakibi gözlem çabası gerektiren bir çalışmadır. Kendo'yu
gerçekten anlayabilmek için doğru ruh haliyle kata çalışmak son derece
önemlidir.
|
Bazı Kendo Terimleri
Budo (武
道) : Kelime anlamıyla “Savaşçının Yolu” demektir. Kendo, Iaido, Judo,
Aikido, vs. gibi tüm disiplinleri içine alan kapsayıcı bir tanımdır.
Dojo (場道) : Budo çalışılan salon veya mekân.
Rei(礼) : Selam vermek. ‘Ritsu-rei (ayakta selam)’ ve ‘Za-rei (oturarak selam)’
olmak üzere iki çeşittir. Selamlama, saygı ve nezaket kuralları
Kendo’nun ayrılmaz bir parçasıdır.
Shomen, Shizen veya Kamiza :
‘Shomen’ basit olarak ‘ön cephe’ anlamına gelir. ‘Shizen’ veya
‘Kamiza’da dojoda, dojonun manevi kişiliğini temsilen seçilen yer,
amblem veya bayrak için kullanılan bir tanımdır. (Not : Türkiye’deki
dojolarda genelde sadece Türk bayrağı ile temsil edilir.)
Keiko (練
習) : Antrenman, eğitim çalışması. (Not : Kelimenin “eski zamanları
incelemek” gibi bir manası da vardır ve bu haliyle sadece tekrarlanan
egzersizler yapmayı ifade etmez. Anlamı, çalışılan sanata karşı tavır ve
yaklaşım geliştirmeyi de içerir. )
Sensei (先生) : Dojoda eğitimden sorumlu kişi, hoca, dojonun başı.
Senpai : Dojoda görece uzun süre çalışmış kıdemli öğrenci.
Kouhai : Dojoda görece kısa süre çalışmış daha az kıdemli öğrenci
Kamae : Kendo'da temel duruş, hem fiziksel hem ruhsal duruşu ifade eder.
Seiza :
Dizlerin aynı hizada, ayakların ve kaval kemiklerinin yer düzlemine
temas ettiği; kalçaların, topukların üzerinde olduğu bir oturuş şekli.
Mokusou :
Meditasyon, nefes alış verişi düzenleme, çalışmadan (keikodan) önce
veya sonra yapılan zihinsel çalışmadır. Yapılacak olan çalışma için
zihni boşaltma, yapılmış olan çalışmadan sonra ise deneyimlerden öğrenme
eylemidir.
Sonkyo : Maç veya çalışmanın başında dizleri büküp çökerek verilen selam.
Uchi :
Vuruş. Kendo'da dört temel vuruş vardır: ‘Men-uchi’ kafaya, ‘Kote-uchi’
bileklere, ‘Do-uchi’ gövdeye, ‘Tsuki-uchi’ gırtlağa yapılan vuruştur.
Suburi : Bokuto veya shinai'yi, dikey veya çapraz şekilde sallama hareketlerinin genel adıdır. Senkron ve kondisyon amaçlıdır.
Kirikaeshi :
En temel Kendo çalışma hareketlerinden biridir. Toplam 11 vuruştan
oluşan kombine bir harekettir. Genelde iki set halinde yapılır.
Waza (技) :
Türkçe’ye en yakın karşılığı ‘oyun’ ya da ‘teknik’ olarak verilebilir.
Kendo’da yapılan atak veya karşı atakların her biri bir waza'dır. Atak waza'ları ‘shikake-waza’, karşı atak vazaları ise ‘oji-waza’ olarak
adlandırılır.
Zanshin (残
心) : Keskin irade olarak dilimize çevrilebilir. Kendo’da anlatılması ve
anlaşılması zor kavramlardan biridir. Alınan bir sayının akabinde
kişinin zihniyle, ruhuyla ve bedeniyle sergilediği hal, duruş ve
farkındalık olarak nitelendirilebilir.
Uchidachi (Motodachi) : İkili Kendo çalışmalarında çalışmayı yaptıran taraftır. Kata çalışmalarında ilk harekete geçen taraftır.
Shidachi : İkili Kendo çalışmalarında çalışmayı yapan taraftır. Kata çalışmalarında sonra harekete geçen taraftır.
Ki-Ken-Tai-İchi :
Ki = ruh, ken = kılıç, tai = beden, ichi = birlik anlamına gelir. Yani
“ruh, kılıç ve beden birliği” demektir. Kendo' da çok temel ama
anlaşılması da bir o kadar zor kavramlardan biridir. İlk dersten
itibaren anlatılır. Ancak kişi uzun yıllar boyunca Kendo çalışsa dahi bu
kavramı daha derin anlamlarıyla anlamaya ve yeni boyutlarda ele almaya
devam eder.
Kiai : İçsel enerjiyi yükseltmek, vücudu ve aklı mücadeleye çağırmak ve konsantrasyonu artırmak için kullanılan çığlık.
Enzan-No-Metsuke : Rakibe doğru bakmak, rakibin tüm hareketlerini algılamak. Sadece gözle değil zihin ile de rakibi görmektir.
Mushin : Aklı boşaltmak. Mücadele sırasında kişinin bütün varlığıyla Kendo’ya yoğunlaşmasıdır.
Dünyada Kendo
Günümüzde
Kendo, Türkiye dâhil dünyanın birçok ülkesinde yaşları 5 - 90 arasında
milyonlarca kişi tarafından yapılmaktadır. Özellikle Japonya'da,
ilkokuldan itibaren temel eğitimin bir parçası olarak benimsenmiştir.
Japonya’da ilkokuldan üniversiteye kadar birçok eğitim kurumunda Kendo
çalışmaları düzenlenmektedir. Dünyada da birçok üniversitenin Kendo
dojoları (salonları) bulunmaktadır. Bunun dışında Kendo birçok özel ve
resmi kuruluş tarafından dünya genelinde giderek artan bir ilgiyle
organize edilmektedir. Dünyada Kendo, Dünya Kendo Federasyonu (FIK)
tarafından kontrol edilmektedir. Dünya Kendo Federasyonu’na bağlı olarak
kıta federasyonları, ülke federasyon ve temsilcilikleri bulunmaktadır.
Türkiye, Avrupa Kendo Federasyonu’nun (EKF) bir üyesidir. Bu bağlamda
Dünya Kendo Federasyonu’na da EKF üzerinden bağlıdır.
Her
üç yılda bir Dünya Kendo Şampiyonası (WKC), Dünya Kendo Federasyonu
(FIK) aracılığıyla düzenlenmektedir. Bunun dışında bölgemizde her yıl
Avrupa, Balkan ve Türkiye Kendo şampiyonaları düzenlenmektedir.
2006
yılında Dünya Kendo Federasyonu, Uluslararası Spor Federasyonları
Birliği’nin (eski adıyla GAISF, yeni adıyla SportAccord) üyesi olmuştur.
Böylece Kendo, dünya çapında uluslararası bir spor olarak resmiyet
kazanmıştır.
Dünyadaki önemli Kendo organizasyonları :
- FIK – Uluslararası Kendo Federasyonu
- ZNKR (AJKF) – Japonya Kendo Federasyonu
- EKF – Avrupa Kendo Federasyonu
Bu
organizasyonların dışında dünyada hemen her ülkede kurulmuş ülke
temsilcilikleri mevcuttur. Bütün ülke temsilcilikleri ya direkt ya da
kıta federasyonları üzerinden Dünya Kendo Federasyonu’na (FIK) bağlıdır.
Bu sayede Kendo, tüm dünyada belli bir standart ve düzen içerisinde
organize edilmektedir.
Dünya Kendo Şampiyonası :
Dünya
Kendo Federasyonu’nun kurulduğu günden bu yana her üç yılda bir Dünya
Kendo Şampiyonası (WKC) organize edilmektedir. Bugün için 50’den fazla
üyesiyle FIK’in düzenlediği Dünya Kendo Şampiyonası, (WKC) dünyadaki en
büyük Kendo etkinliği olarak kabul edilmektedir.
Dünya Kendo Şampiyonası’nın düzenlendiği ülkeler ve yılları.
|
- Japonya 1970
- Amerika 1973
- İngiltere 1976
- Japonya 1979
- Brezilya 1982
- Fransa 1985
- Kore 1988
- Kanada 1991
- Fransa 1994
- Japonya 1997
- Amerika 2000
- İngiltere 2003
- Tayvan 2006
- Brezilya 2009
- İtalya 2012 (www.15wkc-italy.org)
* Bu bilgiler, www.kendocu.com sitesinden alıntıdır. Kendo ile ilgili çok daha fazla detaylı bilgi ve güncel haberler için : www.kendocu.com
